Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras 15. Hükümetlerarası Komite Toplantısı’nda alınan kararı sosyal medya hesabında kamuoyu ile paylaşırken, Bakanlığın resmi internet sitesinde yer alan açıklamada da şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye’nin moderatörlüğünde Kazakistan ve Kırgız Cumhuriyetiyle birlikte UNESCO’ya geçtiğimiz yıl sunulan Mangala/Göçürme oyunu, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi.
Mangala/Göçürme oyunu, genellikle iki kişi tarafından oynanan; ancak iki grubun birlikte oynamasına da imkân sağlayan Türk strateji ve zeka oyunudur. Osmanlı döneminde özellikle saraylarda, hanlarda ve cami avlularında oynanan Mangala/Göçürme oyunu, sosyalleşme ve kültür paylaşımı araçlarından biri olarak görülmüştür.
Toprağa kazılacak çukurlarda da oynanabileceği gibi oyun için tasarlanmış tahtalarda da oynanabilir. Her yaşa hitap eden bu oyunun amacı, oyuncuların en çok taşı toplamasıdır. Oyunda taş yerine tohum ya da tane de kullanılabilir. Oyuncu sayısına ve oyunun çeşitlerine göre iki, üç ya da dört sıralı çukurlarda oynanabilir. Taşlar oyunun kurallarına göre çukurlara dağıtılır ve en çok taşı toplayabilen oyuncu oyunu kazanır. Oyunun süresi de oyunculara ve oyunun kurallarına bağlı olarak değişir.
Dîvânu Lugâti’t-Türk’te Göçürme veya Köçürme adıyla anılan, Türkiye’nin pek çok yerinde Göçürme, Mankala, Kümelek, Dokuz Kuyu, Dokuz Taş, Emme, Kale, Mele, Hane, Kuyucuk Taşı, Göçme gibi farklı adlarla bilinen Mangala oyunu günümüzde; her yaştan oyuncunun evler, okullar, kurslar, geleneksel kutlama alanları gibi farklı mekanlarda her an oynayabilmesi bakımından sosyalleşme ve kültür paylaşımı işlevini sürdürmektedir.”
