Annelerimiz aslında beynimizin en net yansımasıdır. Evden çıkarken derler ki: — “Montunu giy, hasta olursun!”
Montu giyersiniz…
— “Fazla terleme, hasta olursun!”
Yani sonuç değişmez: Ne yaparsanız yapın, hasta olacaksınız! Çünkü anne beyni de, bizim beynimiz de aynı algoritmayla çalışır: Önce kötü ihtimali gör.
Sabah işe giderken 10 kişiyle selamlaştınız, 9’u güldü, 1’i surat astı. Eve geldiğinizde aklınızda kalan? Tabii ki surat asan. Çünkü beynimiz “mutluluk koleksiyoncusu” değil, “sıkıntı dedektörü.”
Psikolojide buna negatif yanlılık deniyor. Atalarımızın zamanında bu özellik işe yarıyordu: Çalıların arasındaki hışırtıya “Rüzgârdır” deyip boş vermek mi? Buyurun, kaplana afiyet olsun. O yüzden beynimiz milyonlarca yıldır “önce kötüyü fark et” yazılımıyla çalışıyor.
Ama sorun şu ki. Artık kaplan yok! En fazla WhatsApp grubunda “okundu” atıp cevap vermeyen arkadaş var. Ama beyin hâlâ aynı. Güzel haberleri pas geçip, “Eşimin suratı asıktı, kesin bana kızdı” diye gece boyu yatakta dönüp duruyoruz.
Biraz karikatürleştirelim:
- Beynimiz tam bir site yöneticisi gibi. 99 daire aidatı ödemiş, 1 ödememişse günlerce o tek daire konuşulur.
- Biraz da Türk annesi gibi. 9 sınavdan 100 alırsınız, birinden 85. Cevap: “Komşunun çocuğu 100 aldı!”
- Hatta bir Instagram algoritması gibi. 100 kalp gelir, bir kişi “O saç ne öyle?” der. Bütün gece aynanın karşısında saçınıza trip atarsınız.
Bilim de bunu doğruluyor. MR cihazlarıyla görüldü ki, beynin alarm merkezi amigdala, olumsuz uyaranlara turbo modda tepki veriyor. Mutluluk ise VIP değil, kapıda bekletilen misafir muamelesi görüyor.
Ama güzel haber: Beyin güncellenebilir! Nasıl telefonlarımız “sistem güncellemesi” alıyorsa, beynimizi de eğitebiliriz. Minnettarlık egzersizleri, olumlu anıları tekrar tekrar hatırlamak, farkındalık çalışmaları derken beynin “iyi görme kasları” güçleniyor.
Ve işte burada küçük bir reklam arası Hipnoz, beynin bu güncelleme sürecindeki turbo butonudur. Negatife zoom yapan eski yazılımı, hipnozla “iyi olana da zoom yap” şeklinde yeniden programlamak mümkün. (Evet, bu satır kibarca sıkıştırılmış profesyonel reklamımdır.
Sonuç? Beyin hâlâ “kaplan var mı?” diye bakıyor ama günümüzde kaplan yerine elektrik faturası, kredi kartı ekstresi ve trafik cezası var. Doğru yöntemlerle beynimizi güncellersek, bu tehditleri daha makul görüp, hayatın güzelliklerini büyütebiliriz. Yoksa beynimiz, hâlâ çalıların arasından kaplan çıkmasını bekleyecek…
Görüş ve önerileriniz benim için önemli: [email protected]