İlk kez, 1981 yılında düzenlenen 34. Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda gündeme gelen ve yayımlanan bildirge ile benimsenen hasta haklarına ilişkin ulusal düzeydeki yasal düzenleme; Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ve Hasta Hakları Yönetmeliği ile İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi gibi mevzuatlarda yer alıyor. 1998 yılından bu yana ülkemizde Hasta Hakları Günü olarak kabul edilen 26 Ekim tarihinde, konuya ilişkin farkındalık yaratmak ve toplumu bilgilendirmek amacıyla çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor.
Akşehir İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından paylaşılan ve sağlık kuruluşlarında hastalara ilan edilen Hasta Hakları başlıklı metin şöyle:
“Tanı ve tedavi amacıyla hastanemize başvuran her birey bölümümüz tarafından denetlenen ve bu metinde yazılı hale getirilen hakları her aşamada takip edebilir:
Hizmetlerden Yararlanma Hakkı:
*Hastanemize başvuran her birey; fiziksel, düşünsel ve sosyal özellikleri ne olursa olsun, var olan tanı tedavi olanaklarından yararlanma hakkına sahiptir.
*Hasta, doktoru ve/veya sağlık kurumunu seçme ve tedavinin herhangi bir evresinde değiştirme hakkına sahiptir.
Saygı ve İtibar Görme Hakkı:
*Hasta her zaman bireysel itibarı korunarak saygılı, nazik, şefkatli ve güler yüzlü bir ortamda tedavi olma hakkına sahiptir.
*Hastanın, her türlü hijyenik şartlar sağlanmış, gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır.
Mahremiyet Hakkı:
*Hastanın, gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakkı vardır. Mahremiyetinin korunmasını açıkça talep edebilir. Her türlü tıbbi müdahale, hastanın mahremiyetine saygı gösterilmek suretiyle icra edilir.
Bilgi İsteme Hakkı:
*Hastanın, sağlık hizmet ve imkanının neler olduğunu öğrenme ve sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi isteme hakkı vardır.
Sağlık Kuruluşunu ve Personelini Seçme ve Değiştirme Hakkı:
*Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık kurumunda verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek/vermekte olan tabiplerin ve diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye, seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
Kayıtları İnceleme ve Bilgilerin Gizli Tutulma Hakkı:
*Hasta, sağlık durumu ile ilgili bilgiler bulunan dosyayı ve kayıtları, doğrudan veya vekili ile inceleyebilir ve bir suretini alabilir. Bu kayıtlar, sadece hastanın tedavisi ile doğrudan ilgili olanlar tarafından görülebilir.
*Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
Reddetme, Durdurma ve Rıza Hakkı:
*Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
*Hiç kimse, kendi rızası bulunmaksızın; tecrübe, araştırma veya eğitim amaçlı hiçbir tıbbi müdahale konusu yapılamaz.
Dini Hizmetlerden Faydalanma Hakkı:
*Hastanemizin imkanları ölçüsünde hastalara dini vecibelerini serbestçe yerine getirmeleri için gereken tedbirler alınır.
Ziyaret Ve Refakatçi Bulundurma Hakkı:
*Hasta ziyaretçilerinin kabul edilmesi, hastanemizin belirlenen usul ve esaslara uygun olarak ve hastaların huzur ve sükunlarını bozacak fiil ve tutumlara sebebiyet vermeyecek şekilde gerçekleştirilir ve bu konuda gereken tedbirler alınır.
*Muayene ve tedavi sırasında hastaya yardımcı olmak üzere; mevzuatın ve hastane imkanlarının elverdiği ve hastanın sağlık durumunun gerektirdiği ölçüde, tedaviden sorumlu olan tabibin uygun görmesine bağlı olarak, refakatçi bulundurması istenebilir.”
