İnsan yeryüzünün halifesidir. Kâinatta herşey insan için var edildiğini biz Kur'an'ı Kerim'de teshir denilen ayetlerden öğreniyoruz. Bitkilerden, meyvelerden insan nasıl faydalanırsa, hayvanların sütü, balı yumurtası, derisinden, etindende faydalanması Allah'ın izni ve emri gereğidir. (Hacc suresi 36)
Allah'ın kendisine lutfettiği bu imkanlarla Allah yolunda fedakarlık göstererek Allah'a yaklaşmak için, Allah'ın adını anarak şükür gereği kurban kesmesi istenmiştir. Bunun için Kurban Allah'ı zikirdir. Arife gününden başlayarak 23 vakit Teşrik tekbirleri bu zikrin bir bölümüdür. Sonra Bayram namazı bir başka Allah'ı zikirdir.
Kurban, "Onlara Âdem’in iki oğlunun haberini gerçeğe uygun olarak anlat: Hani ikisi de birer kurban sunmuşlar, birininki kabul edilmiş, diğerininki kabul edilmemişti. Kurbanı kabul edilmeyen, diğerine, “Andolsun seni öldüreceğim!” dedi. O da dedi ki: “Allah ancak takvâ sahiplerinden kabul eder." (Maide suresi 27) ayeti ile kurbanın tarihinin insanlıkla başladığı ve kurbanın kabulünün takvâya (îman ve ihlas niyetine) bağlı olduğu bildirilmektedir.
Kurban, sıradan bir hayvanı boğazlamak değildir. Konunun önemini düşünmek, olayın özüne inmekle ancak gerekli manevî faydayı elde edebiliriz.
Kurban Hz İbrahim ve Hz İsmail ile anlamı daha iyi anlaşılır. Hz İbrahim'in Allah'a sadakati, Hz İsmail'in teslimiyeti, Hz Hacer'in tevekkülü vardır. Bunun için Kurban
Allah'a teslim olmaktır
Kurban, Allah'a itaattir.
Kurban Allah sevgisinin Hz İbrahim örneğinde olduğu gibi en sevdiği İsmail'ini Allah'ın emrine uyarak en sevdiği Allah'a feda etmekdir.
Hz İbrahim oğlu İsmail'i Kurban etmek üzere hazır haline getirip Allah'a teslimiyet gösterince imtihanı kazanmış ve Allah insanlığa bir başka ders daha vermiştir ". Her ikisi de teslim olup, onu alnı üzerine yatırınca: Ey İbrahim! Rüyayı gerçekleştirdin. Biz iyileri böyle mükâfatlandırırız. Bu, gerçekten, çok açık bir imtihandır, diye seslendik.Biz, (oğlunun canına) bedel olarak ona iri bir kurbanlık verdik." âyetleri bize kurban olunması gereken İnsan değil, insan için yaratılan hayvanlar olduğunu anlatarak insanın değer ve üstünlüğünü anlatır. Gazze ve başka yerlerde çocuk, kadın demeden vahşice insanın katledildiği bir dünyada insanın anlamsızca kurban edilemiyeceği, insanın en değerli varlık olduğunu anlatan çok anlamlı bir derstir.
Kurban Allah sevgisini ve o yolda maldan gerekirse canınını dahi feda edebilmeyi gösteren bir ibadettir.
Kurban insanın değerini bilmektir.
Kurban kardeşliktir.
Kurban paylaşmaktır.
Kurban adamaktır.
Kurban adanmaktır.
Kurban yakın olmaktır.
Kurban, yakınlaşmaktır. Kurban feda etmektir. Kurban af olmaktır.
Kurban diye kesilenlerin kurban olması, kurban sahibinin ihlâsına ve takvâsına bağlıdır. Zira bütün amellerin niyetlere göre değerlendirileceğini efendimiz bizlere haber veriyor.
Kurbandaki asıl gaye Hacc suresi 37. ayette şöyle özetlenmiştir: "Bu hayvanların ne etleri ve ne de kanları Allah'a ulaşacaktır. Allah'a ulaşacak olan ancak sizin O'nun için yaptığınız gösterişten uzak amel ve ibadettir. Size doğru yolu gösterdiğinden, Allah'ı yüceltmeniz için onları böylece sizin buyruğunuza vermiştir. İyilik yapanlara müjde et."
Keseceğimiz Kurbanların Allah sevgisinin her şeyden daha değerli olduğunu bilerek O'nu sevmeyi, O'nun yolunda malını, gerekirse canını feda edebilecek bir duyguyla, insanın değerini anlayarak Allah'a ve birbirimize yaklaştıracak bir amel olması ve kurbanın kanı yere düşmeden Allah'a ulaşmasını dileğiyle herkesin Kurban bayramını tebrik ederim.
