Yakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaza işleyecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne (UTTS) ilişkin Uygulama Genel Tebliği, 32330 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı. Tebliğe göre akaryakıt istasyonu işleten mükelleflerin, en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatları üzerine nitelikleri Darphane tarafından belirlenen ve Darphane ya da yetkili firmalar tarafından üretilen Taşıt Tanıma Okuma Cihazı (TTO) temin ederek 31 Aralık 2024 tarihine kadar taktırmaları zorunlu hale geldi. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlara da 31 Aralık 2024 tarihine kadar Taşıt Tanıma Birimi (TTB), bir başka deyişle akıllı etiket takılması zorunluluğu getirildi.
Vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşlar için zorunlu, tüketiciler için ise gönüllü olacak yeni sistemle, araç plakalarının akaryakıt istasyonunda çalışanlar tarafından sisteme manuel olarak işlenmesi nedeniyle engellenemeyen usulsüz fatura kullanımı üzerinden yaklaşık 15 milyar lira olduğu tahmin edilen vergi kaçağı önlenecek. Tüketiciler ise sektördeki rekabetin artmasına bağlı gündeme gelecek çeşitli kampanya ve avantajlardan faydalanabilecekler.
Araç plaka bilgisi otomatik olarak işlenecek
UTTS, akaryakıt istasyonundan yakıt almaya gelen aracın plaka bilgisini otomatik olarak tanıyacak, fiş ve faturada sistemin tanıdığı bu plaka bilgisi yer alacak. Yeni sistem ile öncelikle araç plakalarının manuel olarak sisteme işlenmesinden kaynaklanan usulsüz fatura uygulaması son bulacak. “Taşıt Tanıma Birimi” adı verilen elektronik etiket teknolojisi ile araçları tanıyacak olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi, akaryakıt giderlerine esas olan fişlerdeki araç plaka bilgilerini otomatik olarak Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaza işleyecek.
İstasyon işlemci ünitesine takılacak sistem şifreleme anahtarını sağlayan milli SAM Kartlar, tüm akaryakıt istasyonlarına monte edilecek. Güvenli elektronik etiketlerin ilgili araçlara takılma işlemi, yetkilendirilmiş kurumlar tarafından gerçekleştirilecek. Sadece bir kez programlama özelliğine sahip olan söz konusu etiketler, araçtan söküldüğünde kendini imha ederek tekrar kullanıma izin vermeyecek.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne entegre bir araç akaryakıt aldığında, pompa ağzındaki Taşıt Tanıma Okuyucusu, güvenli elektronik etiket üzerinden aracın plaka bilgisini otomatik olarak algılayacak. Araç bilgileri, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaza ve ilgili dağıtım şirketine Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi yazılımı üzerinden iletilecek. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Platformu, vergi mükelleflerine ait araçların aldıkları akaryakıtın bilgilerini anlık olarak toplayarak, ilgili plaka bilgilerinin hem dağıtım şirketlerine hem de Gelir İdaresi Başkanlığı’nda bulunan veri tabanına iletilmesini sağlayacak.
Taşıt Tanıma Sistemi bulunan akaryakıt şirketleri, yetkilendirilmiş şirketler aracılığıyla mevcut sistemlerini güncelleyerek UTTS’ye entegre olurken, Taşıt Tanıma Sistemi olmayan akaryakıt istasyonları ise tebliğ takvimine uygun olarak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin altyapısını istasyonlarında kurarak sisteme dahil olacaklar. Halihazırda Taşıt Tanıma Sistemi için hizmet sağlayan ekipman tedarikçileri ve otomasyon sistemlerini işleten kurumlar, akaryakıt dağıtım şirketlerine entegratör ve çözüm ortağı olarak hizmet vermeye devam edecekleri için yeni sistemde herhangi bir mağduriyet yaşamayacaklar.
