Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı tarafından okuyucuların beğenisine sunulan 3 yeni kitaptan ilki olan “Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Yıllarında 8.Fırka ve Akşehir Ahz-ı Asker Kalem Riyaseti Yazışmaları (1915-1921)” adlı eser; Nuri Köstüklü tarafından kaleme alındı.
Köstüklü’nün, Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’la birlikte askerlik alanında yapılan düzenlemeler çerçevesinde çıkarılan Ahz-ı Asker Heyeti, Ahz-ı Asker Kalemi ve askerlik şubelerinin giden evrak defterlerini 8. Fırka ve Akşehir Ahz-ı Asker Kalem Riyaseti özelinde incelediği eserde; özellikle Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Dönemi'ndeki asker celp, sevk ve iskanı ile silah, mühimmat, yiyecek, giyecek temini, ulaştırma, sağlık hizmetleri, lojistik faaliyetler, firar hadiseleri ve alınan tedbirler, bölgedeki gayrimüslimler ve İtilaf Devletlerinin faaliyetleri, İtilaf Devletlerinden alınan esirler ve bölgedeki üsera garnizonları, askeri harekat ve işgaller, asayiş ve eşkıya faaliyetleri, Ahz-ı Asker Kalemi ve askerlik şubelerinin teşkilat yapısı ile personelin durumu gibi pek çok farklı konulara ışık tutan önemli veriler yer alıyor.
Vahidettin ve Damat Ferit’in kurduğu Nasihat Heyetleri
Mevlüt Çelebi’nin kaleme aldığı “Heyet-i Nasiha Anadolu ve Rumeli Nasihat Heyetleri” isimli eserde; İtilaf Devletlerinin, Osmanlı Devleti hakkındaki niyetlerini, kendilerince hukukileştirdikleri gizli antlaşmaları hayata geçirme fırsatını mütarekeyle buldukları ve Osmanlı Devleti’nin tasfiye sürecinin başladığını gören bazı devletler ile Osmanlı tebaası olan halkların da mütarekeyi bir fırsat olarak gördükleri aktarılıyor.
Bu durum karşısında bazı asker ve sivil aydınların Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kurmaya başlamaları üzerine; ülkede her şeyi kontrol altında tutmak ve kendi rızası dışındaki arayışları karşılıksız bırakmak isteyen Saray ve Hükümetin, bu gelişmelere karşı kayıtsız kalmayarak Osmanlıcılık anlayışının yeniden canlandırılması için girişimlerde bulunmaya başladığı konu ediliyor. Bu bağlamda, Sultan Vahidettin ve Sadrazam Damat Ferit Paşa’nın Nisan 1919’da kurduğu 2 Heyet-i Nasiha’nın seyahatleri; Osmanlı Arşivi’ndeki belgelere, dönemin gazetelerine, hatıralara ve diğer eserlere dayalı olarak ortaya konuluyor.
Parti Pehlivan
Atatürk Araştırma Merkezi’nin biyografik yapıtları arasında yer alacak olan “Bir Kuva-yı Milliyeci: Parti Pehlivan” isimli eser, Bünyamin As’ın kaleminden çıkmış. Milli Mücadele’de Kuva-yı Milliyeci olarak vermiş olduğu mücadeleyi anlatan bu eserin satır aralarında bir kuvvacının yaşam öyküsüne şahit olurken bir yandan da Türk milli mücadelesine tanıklık ediliyor.
Okuyucular eserlere, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı’nın http://www.atam.gov.tr/ adresinden ve satış bürolarından ulaşabilecekler. Ayrıca Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı Yayınları, kitapları; düzenlenecek olan kitap fuarlarında da okuyucuyla buluşturacak. (İHA)
