Hurda ve İkinci El Malzeme Alım Satımları başlıklı metinde, şu ifadelere yer verildi:

“Kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak, temel hak ve hürriyetlerini korumak devletimizin asli görev ve sorumluluklarındandır. Devletimiz, başta kolluk kuvvetlerimiz olmak üzere görevli tüm kurumlar vasıtasıyla toplumda huzur ve sükunu bozan her türlü suç ve suçluyla mücadele etmekte, vatandaşlarımızın günlük hayatlarının aksama ve sıkıntı olmaksızın idamesine ilişkin her türlü tedbiri almaktadır.

Vatandaşlarımız için maddi ve manevi zararlara, kişilerin kendilerini güvende hissetmemesine ve suç kaygısının artmasına neden olarak genel asayişi olumsuz etkileyen hırsızlık; kolluk birimlerimizce alınan önlemler ve olayların aydınlatılmasında gösterilen gayretler sayesinde son dönemlerde azalma eğiliminde olsa da ülkemizde en sık karşılaşılan asayiş olayları arasında yer almaktadır.

Hırsızlık suçuna konu eşyanın ikinci el piyasasında alım-satımı hırsızlığın neden olduğu maddi/manevi zararları artırmakta ve adli birimlerce olayların aydınlatılmasını engelleyebilmektedir. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda bir suç olarak yer almakla birlikte çalıntı eşyaların çabuk el ve yer değiştirmesi, ikinci el piyasasında herhangi bir kayıt tutulmadan ve belge olmadan alış/satışının yapılabilmesi, çalıntı eşyalara ulaşılmasını ve şüphelilerin tespitini zorlaştırmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 48’inci maddesine göre “... Devlet, özel teşebbüslerin milli ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.”

5442 sayılı İI İdaresi Kanunu’nun 32’nci maddesinin (C) fıkrasında; “İlçe sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için Kaymakam gereken karar ve tedbirleri alır” denilmektedir.

Bu hususta alınan ve ilan edilen karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66’ncı madde hükmü uygulanır. Anılan Kanun’un 66’ncı maddesinde; “İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahalli mülki amir tarafından Kabahatler Kanunu’nun 32’nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır. Ancak, kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek toplumsal olayların baş göstermesi halinde Vali tarafından kamu düzenini sağlamak amacıyla alınan ve usulüne göre ilan olunan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar, üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır”, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinde de; “Yetkili makamlar tarafından adli işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir....” hükümleri bulunmaktadır.

05.04.2021 tarih ve 2021/1 sayılı Valilik Genel Emrinde de Konya ilinde hurda malzeme alım ve satımlarında uyulacak usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Bu itibarla, hırsızlık suçuna konu eşyanın ikinci el piyasasında satışının önlenmesi, bir men temini açısından cazip bir yol olarak görünmesinin önüne geçilmesi, hırsızlık olayları sonrası elde edilen eşyanın tespiti üzerine olayın aydınlatılması, şüphelilerin tespiti/yakalanması ve kamu düzen korunması amacıyla;

*Hurda alım ve satımı üzerinden faaliyet gösteren hurda satan ve satın alan kişi/kişilerin kimlik ve adres bilgilerini, eşya miktar ve özelliklerini belirtir İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesi tanzim edilmesi,

*Elektronik eşya ve beyaz eşya olarak tabir edilen (Cep telefonu, bilgisayar, tablet, fotoğraf makinası, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, akü, bakır malzeme vb.) eşyanın ikinci el olarak alım ve satımı üzerine faaliyet gösteren işyerlerinde eşyayı satan ve satın alan kişi/kişilere ait kimlik ve adres bilgileri ile alışveriş işlemini gerçekleştirdiği tarih bilgilerini, eşya miktarı özelliklerini belirtir İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesi’nin tanzim edilmesi veya eşya ile ilgili fatura alınması, kolluk kuvvetleri tarafından istenilmesi durumunda formun veya faturanın ibraz edilmesi,

*Yukarıda belirtilen ikinci el eşyaların alım satımı sırasında ilk fatura veya belgenin ibraz edilmesi,

*Hurda ve ikinci el eşya alım satımlarının kayıt altına alınması, işletmeler tarafından envanter listesinin tutulması,

*Hurda ve ikinci el eşya alım satımı yapan işyeri ve işletmelerin iç ve dış kısmına güvenlik kamera ve kayıt sisteminin kurulması,

*Seyyar hurdacılık yapan şahısların Mahalli İdareler veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden gerekli belgeleri alması ve istenildiği durumlarda yetkililere ibraz etmesi,

*18 yaşından küçük kişilere, yanlarında vasileri bulunmadığı sürece eşya alımı ve satımı yapılmaması,

*Tanzim edilen İkinci El Malzeme Alım Satım Belgesi’nin 1 yıl süre ile saklanması hususlarına riayet edilecektir.

*Başta kolluk/zabıta birimleri olmak üzere yetkili birimlerce denetim faaliyetlerine ağırlık verilecek, yapılan denetimler sırasında aksine hareket edenlerin tespit edilmesi halinde yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde adli ve idari işlemler yapılacaktır.

Yukarıda belirtilen emir, tedbir ve yasaklara uymayanlar hakkında; filleri ile ilgili olarak özel bir hüküm bulunmadığı ve fiilleri ayrıca suç oluşturmadığı takdirde 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 32/Ç ve 66’ncı maddesi hükümleri gereğince 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32’nci maddesi hükümleri uyarınca işlem yapılacaktır.

Bu karardaki hususlar görev ve sorumluluk alanları itibariyle kamu kurum ve kuruluş Büyükşehir ve İlçe Belediye Başkanlıklarınca, mahalle muhtarlıklarınca ve kolluk kuvvetleri tarafından mahallen ilan ettirilerek vatandaşlarımıza duyurulacak ve uygulamanın takibi yapılacaktır.”