Osmanlı Devleti, Akşehir’i ülkesine kattığı yıllarda Akşehir’in bütün köyleri dolaşılarak aile reisleri kayıt altına alındı. Bu ailelerin verebilecekleri vergi oranları belirlendi. “Mufassal Defter” olarak tabir edilen bu defterde Akşehir köylerinde pek çok ailenin reisi kadınlar olarak kayıt edilmiştir. Çoğu bive yani dul olan bu kadınların ailelerinin geçimlerini sağlayabilecek işler yaptıkları ve devlete vergi ödedikleri yazılmıştır. İşte Akşehir’in köy köy aile reisleri olan hatunları:
1-Reis Köyü: Bu köyde Şahin Hatun, Gül Paşa Hatun adlı dul kadınlar ziraat yapmaya ve vergi vermeye muktedir aile reisi idiler.
2-Ağayid Köyü: Köyde Mürüvvet Hatun ve Yahşi oğullarından bir diğer Mürüvvet adlı kadınlar aile reisi idiler. Kayıtlara göre reisleri olduğu aileler en az bir çiftlik genişliğindeki toprağı ekip biçerek yılda bir kez toprak vergisi vermekte idi.
3-Gürnas Köyü: Bu köyde Bacı Hatun ve Fatıma Hatun adlı dul kadınlar ailesinin geçimini sağlayacak işler yaparak vergisini ödüyordu. Ayrıca Döndü Hatun’unda ailesinin tarımda koşum gücü için tek bir öküze sahip olunan toprakları vardı ve yarı çiftçi vergisi veriyordu.
4-Aşağa Dere Çelik Köyü: Köyde Bağdat Hatun adlı dul kadın vergisini vererek aile reisi olarak kayıt edilmiştir.
5-Aşağa Yağsıyan Köyü: Bu köyde Değiş oğullarından Kiçi Hatun, reisi olduğu aile en az bir çiftlik genişliğindeki toprağı ekip biçerek yılda bir kez toprak vergisi vermekte idi. Ayrıca dul kadın olan Sipahi Şah aile reisi olarak kayıt altına alınmıştı.
6-Eğrigöz Köyü: Köyde aile reisi olan Fatma Hatun, Rahime Hatun, Şah Paşa Hatun, Usûl Hatun, diğer Bir Fatma Hatun, diğer bir Şah Paşa Hatun, Paşa Ana Hatun, Efendi Bula Hatun, İğdiş Hatun, Berat Hatun, Devlet Melek Hatun adlı dul kadınlar vardı.
7-Bürçek Köyü: Bu köyde Dur Melek Hatun, Saadet Hatun, Aişe Hatun, Şükür Hatun, Melek Hatun adlı dul kadınlar aile reisi olarak vergisini veriyordu.
8-Kara Höyük Köyü: Köyde Gül Melek Hatun ve Melek Hatun olmak üzere geçimini sağlayan ve vergisini veren dul kadın ev reisleri vardı.
9-Kirepolid Köyü: Kadem Hatun isimli dul bayan bu mahallede ailesini geçindiren bir aile reisi idi.
10-Abdülcelil Köyü: İzzet Hatun adlı kadın bu köyde vergisini veren aile reisi idi.
11-Hasenek Köyü: Cansevdi Hatun ve dul kadınlar olarak Hacı Hatun, Has Hatun, Azize Hatun ve Huri Hatun bu mahallede aile reisleri olarak kayıt edilmişlerdir.
12-Oğuz Köyü: Bu köyde Hacı Hatun, Sahibe Hatun olmak üzere iki hane reisi dul kadın bulunmaktaydı.
13- Yavi Köyü: Şah Paşa Hatun bu mahallenin vergilerini veren aile reisi dul kadını idi.
14-Apsaru Köyü: Şah Paşa Hatun, Paşa Ana Hatun olmak üzere bu mahallede ailesini geçindirerek vergi veren ev reisleri idi.
15-Kara Arslan Köyü: Bu köyde Döne Hatun adlı kadın ev reisi olarak kayıt adlına alınmıştı.
16-Çiftlik Köyü: Fatıma Hatun, Saru Kız Hatun, Şeyruban Hatun, Has Melek Hatun, Şaze Hatun bu mahallede evini geçindirebilen ev reisleri idi.
17-Doğan Hisar Köyü: Azize Hatun, Güllü Hatun, Melek Hatun, Aişe Hatun mahallenin vergi veren dört aile reisi kadınları idi.
18-Karaağa Köyü: Mahallede yaşayan aile reisleri içerisinde Rahime Hatun adlı dul kadın vardı.
19-Yaka Yahsiyan Köyü: Güllü Hatun, Paşa Melek Hatun, Saadet Hatun, Bula Hatun mahallenin dul kadın olarak aile reisleri idi.
20-Dere Çelik Köyü: Köyde geçimini sağlayabilecek kadar geliri olan Zeliha Hatun, Mürüvvet Hatun olmak üzere iki aile reisi dul kadın vardı.
O devirde Akşehir köylerinde kayıtlı olarak en çok kullanılan kadın adının Melek olduğunu görüyoruz. Yine Peygamberimizin(S.A.V) kızının adı olan Fatma adı da çok kullanılanlardandı. Yine o devirde Bula, Şaze ve Cansevdi gibi farklı isimlere de rastlanmaktaydı.
