İSO 500 Sıralamasında Anadolu Birlik Holding’in amiral gemisi Konya Şeker’in yanı sıra Panagro, Soma ve Kangal Termik Santralleri de yer alırken, 4 şirketin 6 milyar 930 milyon lirayı aşan üretimden satış rakamı, İSO 500 toplam üretimden satış rakamının yüzde 0,68’ini oluşturdu. İSO 500 2019 araştırmasında Konya’dan Anadolu Birlik Holding iştirakleri dışında 6 şirket daha yer aldı.

İSO 500 araştırmasının sonuçlarıyla ilgili bir değerlendirmede bulunan Başkan Recep Konuk; “Bütün şirketlerimizi dahil edip tek çatı altında araştırmaya katıldığımızda grubumuzun cirosu 11 milyara yaklaşıyor, sıralamadaki yerimiz de ilk 10’u zorluyor. Ancak bizim için önemli olan ne kadar sattığımız değil, çiftçiye ne kadar ödediğimizdir” şeklinde konuştu.

Bu yıl da Türkiye’nin en büyükleri arasında

Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2019 Araştırması'na göre, Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu olurken Konya Şeker, 2019 yılında satış hasılatını yaklaşık 3 milyar 545 milyon TL’ye çıkararak 49. sırada yer aldı. Sıralamada yer alan Konya mahreçli şirketler; 49. sıradaki Konya Şeker, 143. sıradaki Eti Alüminyum, 154. sıradaki PANAGRO, 164. sıradaki Soma Termik Santral, 278. sıradaki AYD Otomotiv, 354. sıradaki Ova Un, 371. sıradaki Kangal Termik Santral, 475. sıradaki Safa Tarım ve 484. sıradaki Enka Süt oldu. Sıralamadaki Konya mahreçli şirketlerin toplam üretimden satışı 10 Milyar 988 Milyon 518 Bin 515 TL’ye ulaşırken, söz konusu cironun Türkiye’nin 500 Sanayi Devinin toplam satış rakamı içindeki payı yüzde 1,08 olarak gerçekleşti. Bu şirketlerin üretimden satış hasılatı içinde ABH’nin sıralamada yer alan iştiraklerinin payı ise yüzde 63 oldu.

İlk 50’deki tek çiftçi kooperatifi

Her yıl olduğu gibi bu yıl da İSO 500 sıralamasında ilk sıralar İstanbul ve Marmara Bölgesi şirketlerinden oluşurken Konya Şeker, ilk 50 içerisinde yer alan tek çiftçi kooperatifi kuruluşu olma özelliğini yine sürdürdü.

Konya Şeker’in İSO 500’de ilk 50’nin değişmezi olarak yer alması, sahiplerinin kimliği ve vasfı düşünüldüğünde başlı başına önemli iken grup çatısı altındaki 3 şirketin daha sıralamaya ikinci defa ve artık kalıcı olarak girmesinin, yatırım ve üretim odaklı bir modelin başarı sertifikası olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Başkan Konuk, değerlendirmesinde şu ifadelere yer verdi:

“Konya Şeker, sermaye yapısı ve yönetim modeli açısından ülkemizin sıra dışı şirketlerinden biridir. Konya Şeker sıra dışıdır çünkü pancar üreticilerinin kurduğu bir kooperatif; önce pancarın sanayisini de yapacak adımı atmış sonrasında da üretici ortaklarından yatırımlar için 1 kuruş para istemeden ürettiği pancardan elde edilen şekeri daha katma değerli hale getirecek fabrikaları inşa etmiş, hayvancılık faaliyetlerini teminat altına almak için devasa Et- Süt Entegre Tesisi kurmuş, diğer tarımsal ürünlerini işleyecek tesisleri de üretime başlatmış, tarımsal sanayi faaliyetlerinin desteklediği işletme verimliliğini arttıracak yatırımları da gerçekleştirecek bir vizyonu sadece sergilememiş hayata da geçirmiştir. Konya Şeker ülkemizin sıra dışı şirketidir çünkü ülkemizin girişimci çiftçileri bu çatı altında bir araya gelmiştir ve birlik olduklarında, kendi kendilerini idare ettiklerinde ezberleri altüst edecek işlere imza atabileceklerini yaptıkları işlerle, yatırımlarla, bir marka ile raflara girerek ispat etmişlerdir. Konya Şeker sıra dışı bir şirkettir çünkü Türkiye’nin sanayi devleri arasında bir kooperatif şirketinin isminin tesadüfen yer almadığını yıllarca ilk 50’de istikrarlı bir şekilde yer alarak ispatlamıştır. Konya Şeker sıra dışı bir şirkettir çünkü 500 Sanayi Devi arasında bir şirket ile yer alırken üreterek büyüme yaklaşımının sonucu şirket sayısını 4’e çıkarmayı başarmış ender bir gruptur.

Daha önce ifade etmiştik, İSO 500’de Konya Şeker’e kardeş şirketler de gelecek, Anadolu Birlik Holding bu sıralamada sıra sıra şirketleriyle yer alacak diye, bu sene sıralamadaki her 125 şirketten biri Anadolu Birlik Holding şirketi, inşallah önümüzdeki yıllarda her 100 sanayi devinden biri grubumuz iştiraklerinden olacak. Bu bizim temennimiz değil planlamamızdır. İSO sıralamasında yer almayan diğer şirketlerimizin üretimden satışları da dahil edildiğinde grubumuzun yani pancar çiftçisinin iştiraklerinin konsolide cirosu 10 milyar 889 milyon TL’ye ulaşırken Türkiye’nin 500 Sanayi Devinin yaptığı 1 trilyon 21 milyar 869 milyonluk toplam satış içinde her 100 liralık üretimden satışın 1 lira 7 kuruşluk kısmı Konya Şeker ve iştirakleri tarafından yani pancar çiftçisi tarafından yapıldı. Bu rakam bile tek başına Türk çiftçisinin doğru organizasyon oluşturulursa ekonomide etkinliğinin nasıl arttırılabileceğinin, çiftçinin milli gelirden daha çok nasıl pay alabileceğinin cevabıdır.

Modelimiz, daha çok üreterek ürettirmek üzerine kurulu

Biz şunu biliyoruz, büyüme modeliniz üretimi büyütmek üzerine kurulduysa elbet bunun sonucu alınır. Bizim de modelimiz daha çok üreterek daha çok ürettirmek üzerine kurulu. Bizim sanayi tesislerimiz daha çok üretecek ki üreticimiz daha çok üretecek. Üreticimiz daha çok ürettikçe biz daha çok yatırım yapacağız ve bu karşılıklı daha çok üretme arzusu büyümenin de bitmez tükenmez enerjisi ve motivasyon kaynağı olacak. 1999’da biz yönetimi devraldığımızda Konya Şeker çiftçisine sadece pancar ektirebilen ve tek üretim kalemi pancar şekerinden ibaret olan bir şirketti. Bugün ise çiftçimizden aldığımız bitkisel ürün ile hayvansal ürünlerden oluşan girdi sayısı 32’yi buldu. Dün ürettiği şekeri bile toptan satabilen bu şirketin bugün binin üzerinde ürünü market raflarında tüketici ile buluşuyor.

Bizim tek derdimiz var; o da her yıl bir önceki yıla göre daha çok yatırım yapmak, daha çok üretim gerçekleştirmek ve yaptığımız yatırımlarla üretici ortaklarımızın daha çok üretmesi için zemin hazırlamaktır. Biz tablonun sıralamasıyla değil üretim göstergeleriyle ilgiliyiz. Gıda şirketlerimizin yanı sıra modern zamanların en önemli 3 sektöründen birisi olarak ifade edilen enerjide de iki santralimizin de ülkemizin devleri arasında yer almasını hem kurumsal bütünlüğümüz, yatırım çeşitliliğimiz hem de hızlı büyüyen Türkiye açısından önemli buluyoruz. Bir şirket için yatırım çeşitliliği, sektörel faaliyet zenginliği uzun vadede son derece önemlidir. Sektörel faaliyet çeşitliliği, dalgalanmaların yaşandığı dönemlerde şirketlerin geleceği açısından sigorta işlevi görür. Ülkemiz ekonomisi için ise enerji yatırımlarının önemi tartışmasızdır. Bir ülkenin ekonomisinin büyümesi yüksek enerji gerektirir.”

Bizim için önemli olan çiftçiye ne kadar ödediğimizdir

PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk, Konya Şeker'in İSO verilerinde oluşan rakamlarına 45 tesisin tamamının dahil olmadığını hatırlatarak; “Bütün şirketlerimizi dahil edip tek çatı altında araştırmaya katıldığımızda grubumuzun cirosu 11 milyara yaklaşıyor, sıralamadaki yerimiz de ilk 10’u zorluyor. Ancak bizim için önemli olan ne kadar sattığımız değil, çiftçiye ne kadar ödediğimiz ve o rakam da 2019’da 2 milyar 547 milyon 216 Bin 503 TL’dir ve bu rakam sanırım TMO’dan sonra Türkiye’deki bir şirket tarafından üreticiye yapılan en büyük tarımsal girdi ödemesidir. Yani Konya çiftçisi tarımsal ürün satış hasılatında Türkiye’nin 500 Sanayi Devinden 425’inin ekonomik büyüklük olarak önündedir. Biz meseleye ve bu tabloya sadece Konya Şeker olarak bakmıyoruz. Biz bu tabloya geniş bir perspektiften, Anadolu’nun kalbinden bölgedeki değişim fırsatları açısından bakıyoruz. Büyükler arasına girmek, büyükler arasında kalmak, büyükler arasında büyümek son derece zordur. Hele hele Anadolu’dan çıkıp da büyükler arasına girmek ve büyükler arasında büyümek daha da zordur. Bu bayrak yarışında, Anadolu’yu büyütme yarışında kader ortaklığı yaptığımız her şirkete ve her kuruluşa teşekkür ediyorum” dedi.