Bünyesinde Konya Şeker, 2009 yılında üretime başlayan ve Türkiye’nin en büyük yem fabrikalarından biri olan Konya Şeker Yem Fabrikası, Konya’da hayvancılığın katlanarak büyümesine öncülük eden Panagro Et ve Süt Entegre Tesisi, Seydibey Parmak Patates ve Patates Nişastası Üretim Tesisleri gibi 45 üretim tesisi yer alan, gıdada Torku çatı markası ile üretim yapan Anadolu Birlik Holding’in İcra Kurulu Başkanı (CEO) Taner Taşpınar; 2020’de de uyguladıkları alım politikasıyla piyasayı üretici lehine regüle ettiklerini belirtti.

Taner Taşpınar; “Mısır gibi ürünler ülkemizdeki iç ovalardaki ürün deseninin korunması açısından çok önemli ürünlerdir. Elbette bir emtia olarak da mısırın fiyatının piyasa koşullarında çok ciddi iniş çıkışları olabiliyor. Biz bu çerçevede; ayçiçeği, patates, buğday, arpa gibi ürünlerin yanı sıra mısırın da bölgedeki en büyük alıcısıyız ve hasadın başlamasıyla birlikte üretici lehine bir pozisyon alıyor, piyasaları günü gününe takip ederek piyasaların üretici lehine denge bulması için gayret ediyoruz. Yaptığımız Yem Fabrikası ve Et-Süt Entegre Tesisi yatırımları hem hayvancılığı büyüttü hem de yem bitkilerinin ve yem girdilerinin kıymetini artırdı, talebi yükseltti ve üreticinin mısır başta olmak üzere ürettiği yem girdilerinin değerini artırarak mısır ziraatını üretici için cazip ve kazançlı hale getirdi. Nitekim büyüyen hayvancılığın tarımsal üretime yönelik etkisini en net şekilde Konya’daki mısır üretim rakamları ortaya koymaktadır. Yani sürecin özeti şudur; Konya Şeker yatırımlarını yaptı, mısıra talep arttı, üretim yüzde bin 575 arttı” dedi.

Konya Şeker piyasayı, üretici lehine regüle ediyor

Aynı araziye 4 yılda bir ekilebilen pancarın yanı sıra üreticinin üretebileceği diğer tarımsal ürünleri de ortaklarının ürün desenine eklemek ve üreticinin yaygın olarak ekimini yaptığı ürünlerden alın terinin karşılığını alabilmesi için tarımsal sanayi tesislerini peş peşe inşa eden Konya Şeker’in, alımını gerçekleştirdiği tarımsal ürünler arasında ilk sıralarda pancar, patates ve ayçiçeğinin yanı sıra mısır da yer alıyor. Mısır hasadının başladığı Ekim ayından bu yana piyasaları günlük takip eden Konya Şeker, yaptığı kontrollü alımlar ve tonajlı müdahalelerle piyasayı mısır üreticisi lehine regüle ediyor.  

Konya Ovası’nın önemli ürün kalemlerinden biri haline gelen mısırın en büyük alıcılarından birisi olan Konya Şeker, peş peşe yaptığı Yem Fabrikası ve Et-Süt Entegre Tesisi yatırımı ile bölgedeki mısır üretimine de lokomotiflik yaptı. Türkiye’deki yem sanayi içinde en büyükler arasında yer alan Konya Şeker, şeker sektörünün en çok desteklediği yan sektörlerden biri olan hayvancılık sektörüne katkı vermek amacıyla kurduğu yem fabrikası ile mısır üreticisine talep garantisi oluştururken, yem piyasalarında aşırı fiyatlanmanın da önüne geçiyor.

Konya Şeker’in yatırımını gerçekleştirdiği Yem Fabrikası ilk mısır alımını 2009 yılında gerçekleştirirken, bölge hayvancılığını katlayarak büyüten Et-Süt Entegre Tesisi yatırımını da 2011 yılında başlattı. Konya Şeker’in mısır alımı yapmadığı 2008 yılında Konya’da mısır üretimi, 80 Bin 307 Ton iken, 2019 yılına gelindiğinde Konya’nın mısır üretim rakamı 1 Milyon 345 Bin 064 Tona yükselerek üretim 2008’e göre yüzde bin 575 arttı.

PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk’un 2004 yılında başlattığı ve tarımsal üretimi arttırmak için ürüne talep garantisi oluşturacak tarımsal sanayi tesislerinin inşası ve üreticiye kazandırılması fikrini esas alan yatırım hamlesiyle Konya’da son 16 yılda pancardan ayçiçeğine, patatesten mısıra kadar çok sayıda ürünün üretimi katlanarak arttı. Başkan Konuk’un daha çok üreterek daha çok ürettirmek şeklinde formüle ettiği yatırım stratejisi çerçevesinde Konya’da üretimi en çok artan ürünlerden biri de mısır üretimi oldu.

İç ovalarda ürün deseninin korunması

Mısır gibi ürünlerin, ülkemizde iç ovalardaki ürün deseninin korunması açısından çok önemli ürünler olduğunu vurgulayan Anadolu Birlik Holding CEO’su Taşpınar, üstlendikleri sorumluluğu şu ifadelerle aktardı:

“Elbette bir emtia olarak da mısırın fiyatının piyasa koşullarında çok ciddi iniş çıkışları olabiliyor. Biz mısırın da bölgedeki en büyük alıcısıyız ve hasadın başlamasıyla birlikte üretici lehine bir pozisyon alıyoruz. Yaptığımız iki yatırımla bölge tarımında iki alanda sürekliliği ve sürdürülebilirliği sağladık. Bunlardan birincisi mısır üretimi, ikincisi ise hayvancılık. Tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin esas etkisi ise üretici gelirinedir ve bu da iki ayaklı bir gelir artışıdır. Birincisi tarımsal ürün desenine mısırın daha hacimli eklenmesi ile üreticinin mısırdan elde ettiği gelir, ikincisi büyüyen ve sürdürülebilir hale gelen hayvancılıktan oluşan ilave gelir. Bu ekosistemi oluşturmak kadar önemli olan husus; bunun muhafazasını ve üretici için gelir üretmeye devam etmesini sağlamaktır. Yani fabrikalar da, besici ve süt üreticisi de üretmeye devam edebilecek ki hem çalışanlar hem üretici kazanmaya devam edebilecek.

Biz bu konuda kendi sorumluluğumuzu sanayi ayağı ile sınırlamıyoruz. Besicinin ve süt üreticisinin de rekabetçi koşullarda ayakta kalabilmesini, üretmeye devam edebilmesini en az sanayideki başarımız kadar önemli görüyoruz. Özellikle yem konusunda üreticilerin ciddi sıkıntılar yaşadıklarını biliyoruz. Burada özellikle şunu ifade etmek istiyorum, Konya Şeker’in yem fabrikası üreticimizin daha uygun koşullarda ve uzun vadeli yem alabilmesine olanak tanımaktadır. Türkiye’nin en büyük üretim kapasitesine sahip tam otomasyonlu tesislerimizde yem teknolojisi ve hayvan beslemedeki gelişmeleri yakından takip eden uzman kadromuzla üstün özellikli yemler üretiyor, bu nitelikli yemleri de kooperatif finans sistemimiz sayesinde üreticinin erişimini kolaylaştıracak şekilde besicilerimiz ve süt üreticilerimizle buluşturuyoruz.”

Tarımda planlamanın önemi ve Açığa Ekim

Türkiye’nin potansiyeli dikkate alındığında ithal ikamesi lafının tarım ve gıda da ülke gündeminden tamamen çıkması gerektiğini söyleyen Taner Taşpınar; “Biz bir kooperatif iştirakiyiz. Tarım sektöründe en önemli sorunlardan bir tanesi açığa ekimdir. Üretici eğer ürününü satabileceği tarımsal sanayi tesisleri yoksa bir önceki yılın fiyatlarına bakarak ürün seçimi yapar. Şartlar elverişli giderse kazanır, gitmezse kaybeder. Tarımsal sanayi açısından iki modelden söz edilebilir. Birincisi, bir bölgede bir ürün iklim, toprak, üretim alışkanlığı gibi sebeplerle çok ekilmektedir ve bu üretim yatırımcı açısından tarımsal sanayi yatırımını cazip hale getirir, biri gelir yatırım yapar ve ürünün bir kısmına da olsa talep garantisi oluşur. Diğerinde yani bizim uyguladığımız modelde ise tarımsal ürünün bölgede verimli şekilde üretilip üretilemeyeceği ile ilgili bir çalışma öncelikli olarak yapılır. Çiftçi şartlarında verimli üretimin mümkün olduğu teyit edildikten sonra tarımsal sanayi yatırımı projelendirilir ve yatırım gerçekleştirilir. O yatırım ya da yatırımlar da lokomotiflik yapar tarımsal üretimi talep garantili olarak arttırır. Tıpkı ayçiçeğinde, patateste mısırda, beside, sütte olduğu gibi.  Yatırım ve tesisler yeterli mi? Onlar tek başına yetmez. Üreticinin ürettiği üründen para kazanmasını sağlayacak bir piyasanın da ülkede oluşması ve muhafazası gerekir. Yani ithal ürün baskısının üretim kararını etkilemeyeceği bir uzun yıllara sâri piyasa dengesinin de oluşturulması ve korunması gerekir. Bunu şunun için söylüyorum, tarımsal üretime konjonktürel bakmamak gerekir. Dünya fiyatları bu sene ucuz diye ithal ikamesi ile üretici fiyatları baskılanırsa bir sonraki sene dünyada fiyatlar yükseldiğinde dönüp baktığımızda içerde mısır bulamayız. Tarımsal üretimde esas olan üretimden vazgeçmemek ve üreticinin vazgeçmemesini sağlamaktır. Toprağımız var, güneşimiz var, dünyanın en becerikli üreticisi de bizim çiftçimiz. Üretimde ısrardan vazgeçmezsek ucuz üretmenin yolu elbet bulunur, ancak vazgeçersek bir zaman ucuz tüketsek bile yarın ve yarınlarda pahalı tüketeceğimiz kesindir” şeklinde konuştu.