Kanuni Sultan Süleyman’ın devrinde yapılan vakıf yazılımında Akşehir’de sahip olduğu mallarını vakfetmiş zengin Akşehirli birçok kadının adlarına rastlamaktayız. Günümüzdeki anlamının aksine o devirde zengin kadınların isimlerinde “Paşa” sözcüğü ek olarak verilmekteydi. Paşa sözü, kendi kendine yeten evlenmemiş veya dul zengin kadınlar için söylenmekte idi.
Seyit Ali Kahraman’ın günümüz Türkçesi ile yayınladığı “Karaman Vilayeti Vakıfları” eserine göre Akşehir’de o devirdeki zengin hatunların bazıları şöyle idi:
1-Hâss Paşa Hatun: Akşehir’deki Ali Gege Mescidi Vakfı’na senelik geliri 10 akçe olan bir sıralık üzüm bağını vakfetti. Ayrıca yine aynı vâkıfa sahip olduğu senelik geliri 6 akçe olan Çardak arazisini bırakmıştı. Hâss Paşa Hatun, Akşehir’e konukların kalması için bir han yaptırmıştı. Oğlu tarafından işletildiği için Hâss zade Hanı olarak kayıtlarda yer almıştır.
2-Huri Paşa Hatun: Bu hatun, Akşehir Vakıf Dairesi’ne yani evkafına senelik 4 akçe geliri olan evinin arazisini vakfetmişti.
3- Paşa Murâd yani Murad’ın dul eşi: Eşinden dolayı zengin olan Paşa Murat yine Akşehir Vakıf Dairesi’ne yani evkafına senelik 4 akçe geliri olan bahçe arazisini bırakmıştı.
4-Nefise Hatun: Hayır sahiplerinden biri olan Nefise Hatun, Akşehir Vakıf Dairesi’ne yıllık geliri 10 akçe olan evinin arazisini vakfetmişti.
5-Ulu Paşa Hatun: Balık Pazarı Mescidi Vakfı’na yıllık geliri 4 akçe olan mescit civarındaki bir araziyi vakfeden kişidir.
6-Şah Paşa: Akşehir’de o devirde bulunan Kürt Emre Mescidi vakfına senelik 8 akçe geliri olan bağ arazilerini vakfetmiştir.
7- Bağdad Hatun: Ferruhşah Mescidi Vakfı’na yıllık 3 akçe geliri olan evinin arazisini bırakmış bir Akşehir hanımefendisi idi.
8- Tuti Hatun: Balık Pazarı Mescidi Vakfı’na yıllık geliri 8 akçe olan mescid yakınındaki evinin arazisini ve yine yıllık geliri 3 akçe olan diğer bir evinin arazisini vakfetmişti.
9-Nazar Hatun: Balık Pazarı Mescidi Vakfı’na yıllık geliri 2 akçe olan arazisini bırakmıştı.
10- Hund Hatun: Hocaoğlu Mescidi Vakfı’na sahip olduğu evi ve arazisini vakfetmiş bir Akşehirli hayırsever idi.
11-Gökçek Hatun: Akşehir’de bulunan ve kendi adıyla anılan üzüm bağlarını Şeyh Yunus Zaviyesi’ne bırakmıştır.
12-Ayşe Hatun: Yıllık geliri 4 akçe olan Ayşe Hatun’un ev ve hayat arazileri İki Kapı Mahallesi’ndeki Kürt Emre Mescidi Vakfı’na bırakılmıştı.
13-Hacı Hatun: Ferruhşah Mescidi Vakfı’na yıllık 1 akçe geliri olan evinin arazisini bırakmış Akşehirli Hacı nine idi.
14-Satı Hatun: Ambardar Kerim Camisi Vakfı’na (İplikçi Camisi) yıllık geliri 5 akçe olan dükkanının kirasını vakfetmiştir.
15-Kozağaçlı Paşa Hatun: Ambardar Kerim Camisi Vakfı’na (İplikçi Camisi) Kozağaç köyündeki bağını bırakmıştı.
16-Ecem Sultan: Selçuklu hanedanından olduğu ve mezarının Marif’teki Hacı İbrahim Sultan türbesinde olduğu iddia edilen Ecem Sultan, Dere-Hasenek (Deresinek) Köyü’nde bir zaviye kurduğu ve bu zaviye vakfına pek çok mal bıraktığı vakıf kayıtlarında mevcuttur.
17- Güllü Hâtûn: Kendi adına kurduğu bir vakıf aracılığı ile İshaklı’da (Sultandağı’nda) her yıl Kuran’ı hatmedenlere 1000 akçe verilmesini ve yıllıkta 100 akçe ödenmesini istemiştir.
Vakıf kayıtlarından da anlaşılacağı gibi 16. yüzyılda Akşehir ve çevresinde toplum hayatında kadınlar önemli bir yer tutmaktaydı.
